ដើមកំណើតភូមិទួលសាលា

កាលដើមឡើយភូមិទួលសាលានេះ ត្រូវបានហៅថា ភូមិ៨០០ ព្រោះកងពល៨០០ បានមកគ្រប់គ្រងនៅទីនេះ។ ចុងឆ្នាំ១៩៩០ ដោយសភាពការណ៍ក្នុងប្រទេសនៅមិនទាន់ មានសន្តិភាពនៅ​ឡើយ​ ដូច្នេះពេលណា​ស្រុកភូមិមានសភាពការណ៍អសន្តិសុខ (កង​កម្លាំងរបស់រដ្ឋាភិបាល​វាយប្រហារយាធា​ខ្មែរ​ក្រហម) ប្រជាជនក៏នាំគ្នារត់ទៅជំរំអូរត្រាវ​(ទឹកដីថៃ) ក្រោមការគ្រប់គ្រងរបស់ឈ្មោះ ធិន ជាជន​ជាតិ​ទំពូន។ លុះដល់ឆ្នាំ១៩៩៩ ប្រជាជនបាននាំគ្នាចាកចេញពីជំរំអូរត្រាវ (ទឹកដីថៃ) មកតាំង​ទីលំនៅនៅទីនេះ ដោយសារ​ភូមិសាស្រ្តនៅទីនេះមានសភាពស្ងប់ស្ងាត់។ បន្ទាប់មក អ្នកភូមិបាន​ពិភាក្សាគ្នា ហើយបាន​មូលមតិគ្នាដាក់ឈ្មោះឲ្យភូមិនេះថា “ភូមិត្រពាំងប្រីយ៍”។ ប៉ុន្តែការដាក់ឈ្មោះឲ្យ​ភូមិមួយ​នេះថាជាភូមិត្រពាំងប្រីយ៍ មិនបានសម្រេចដូចការគិតនោះទេ ពីព្រោះឈ្មោះត្រពាំងប្រីយ៍​នេះ ត្រូវបានយកមកប្រើសម្រាប់ដាក់ឲ្យឈ្មោះរបស់ឃុំវិញ គឺឃុំត្រពាំងប្រីយ៍សព្វថ្ងៃ។ មក​ដល់​ឆ្នាំ២០០០ ដោយមានការបែងចែកភូមិឃុំសារជាថ្មី រាជរដ្ឋាភិបាលបានសម្រេចរៀបចំ​បង្កើតភូមិមួយនេះដោយ​បាន​ដាក់ឈ្មោះថា “ភូមិទួលសាលា” នេះបើយោងតាមបទ​សម្ភាសជាមួយលោកអ៊ំ ហែម ឃិន ជាប្រធានភូមិទួលសាលាបច្ចុប្បន្ន។

ភូមិទួលសាលា ជាភូមិមួយក្នុងចំណោមភូមិទាំង៦៨ របស់ស្រុកអន្លង់វែង។ ភូមិនេះ​មានព្រំប្រទល់ខាងលិចជាប់នឹងភូមិឯកភាព ខាងកើតជាប់នឹងផ្លូវជាតិលេខ៦៧ ខាងជើង​ជាប់នឹងភូមិជើងភ្នំ និងខាងត្បូងជាប់នឹងភូមិឃ្លាំងកណ្តាល ហើយនៅខាងជើងឆៀងខាង​លិច​ចុងភូមិ មានស្រះអូរជីកមួយយ៉ាងធំ និងនៅចំកណ្តាលភូមិទួលសាលានេះ ក៏មាន​ស្រះ​ឈូក​ធំមួយដែរ។ ក្រោយមកដោយមានជំនួយឧបត្ថម្ភពីមូលនិធិសហភាពអ៊ឺរ៉ុប ខាង​អាជ្ញាធរ​បានយកគ្រឿងចក្រមកកាយបាតស្រះឲ្យ​មានជម្រៅជ្រៅជាងមុន និងមានទំហំធំ​ជាងមុន។

បន្ទាប់ពីខ្មែរក្រហមបានធ្វើសមាហរណកម្ម ចុះចូលជាមួយរាជរដ្ឋាភិបាលមក ហេដ្ឋារចនាសម័្ពន្ធនានារបស់ភូមិទួលសាលា ហាក់មានការអភិវឌ្ឍគួរឲ្យកត់សម្គាល់ដូចជា ការកសាងសាលារៀនថ្នាក់បឋម ថ្នាក់អនុវិទ្យាល័យ ​ការកសាងផ្លូវជាតិធំជាងមុន​ទៅកាន់​ខេត្តព្រះវិហារ ត្រពាំងប្រាសាទ ការកសាងមន្ទីរពេទ្យ និងវត្តអារាមជាច្រើនដែល​ក្នុងសម័យ​សង្គ្រាម​មិនដែលមានការអភិវឌ្ឍដូច្នេះទេ។

ខ្ញុំបានធ្វើដំណើរចេញពីទីរួមស្រុកអន្លង់វែងតាមផ្លូវជាតិ​លេខ៦៧ ហើយបត់ស្តាំ​ចូល​តាមផ្លូវដីក្រហមធំមួយទៅ​កាន់ភូមិ​ទួលសាលា។ ភូមិនេះមានចម្ងាយជាង២០គីឡូ​ម៉ែត្រ​​ពី​ទីរួមស្រុកអន្លង់វែង​។ ផ្លូវចូលភូមិមាន​សភាពលំបាកដោយអន្លើ ព្រោះមានការដ្ឋាន​ដែល​កំពុងធ្វើការសាងសង់ស្ពានច្រើន​កន្លែងតាម​បណ្តោយផ្លូវ។ ពេលខ្ញុំមកដល់ភូមិទួល​សាលា ខ្ញុំចាប់អារម្មណ៍ថា នៅក្នុងភូមិទាំងមូលហាក់​មានសភាពស្ងប់ស្ងាត់។ បន្តិច​ក្រោយ​មកទើបខ្ញុំដឹងថា អ្នកភូមិមួយចំនួនធំបានចេញទៅប្រមូលផលដំឡូង ព្រោះជារដូវប្រមូល​ផល។ ចំណែកអ្នកខ្លះទៀត ចេញទៅធ្វើចម្ការដាំពោត ដំឡូង និង​ស្រូវ។

បន្ទាប់មក ខ្ញុំក៏បានជួបជាមួយអ៊ុំប្រុសម្នាក់ដែលសព្វថ្ងៃគាត់ធ្វើជាប្រធានភូមិទួល​សាលា​នេះ និងបានសួរនាំគាត់ពីរឿងរ៉ាងដែលបានកើតឡើងក្នុងជីវិតរបស់គាត់ពីដើមរៀង​មក។ អ៊ំប្រុសបាននិយាយប្រាប់ខ្ញុំថា គាត់មានឈ្មោះ ហែម ឃឹន បានធ្វើជាមេភូមិទួល​សាលា​នេះតាំងពីឆ្នាំ២០០៦មកម៉្លេះ។ ឃឹន មានអាយុ៧១ឆ្នាំ (កើតក្នុងឆ្នាំ១៩៤៧) នៅ​ភូមិទួលទ្រា ឃុំជប់ ក្រុងសួង ខេត្តកំពង់ចាម។ ឃឹន មានឪពុកឈ្មោះ ហែម សែន (ស្លាប់) ម្តាយឈ្មោះ កុល ម៉ៅ (ស្លាប់) និងមានបង​ប្អូនចំនួនប្រាំមួយនាក់ ស្រីបីនាក់ប្រុសបីនាក់។ គាត់បានរៀបការនៅក្នុងឆ្នាំ១៩៦៨ ជាមួយប្រពន្ធ​ឈ្មោះ អែង អ៊ី បច្ចុប្បន្នមានកូនចំនួន​ប្រាំមួយនាក់ ប្រុសបីនាក់​និងស្រីបីនាក់។

ឆ្នាំ១៩៦៥ ឃឹន បានចូលរៀន​នៅ​សាលាមេមត់ត្រឹមថ្នាក់ទី៧ចាស់។ លុះដល់ឆ្នាំ​១៩៧០ ក្រោយរដ្ឋប្រហារ ក៏ឈប់រៀន ហើយមករស់នៅជាមួយបងប្រុសធ្វើជាកម្មករចៀរ​ជ័រ​កៅស៊ូនៅ​មេមត់។ ឃឹន បានរៀបរាប់ថា នៅចុងឆ្នាំ១៩៧០ ការវាយប្រយុទ្ធគ្នារវាង​កងទ័ព លន់​ នល់ និងកងទ័ពយួននៅ​ឯបានលុង ក្នុងខេត្តរតនគិរី បានផ្ទុះឡើង។ ស្រប​ពេលនោះដែរ សម្តេចព្រះនរោត្តម សីហនុ ក៏បាន​អំពាវនាវឲ្យកូនចៅចូល ព្រៃម៉ាគីនៅ​ខេត្តរតនគិរី ដើម្បីតស៊ូវាយរំដោះយកទឹកដីមកវិញ។ ឃឹន​ បានបន្តថា សភាពការណ៍នៅ​ពេលនោះ មានភាព​ច្របូកច្របល់ ព្រោះម្យ៉ាងប្រជាជនខ្លាចយួនកៀរ​យកទៅ ហើយម្យ៉ាង​ទៀត​ខ្លាចកងទ័ព លន់ នល់​ ចាប់ខ្លួន។ ក្រោយមក ស្រុកបានលុងក៏ត្រូវបាន​រំដោះ មកវិញ។ ក្រោយព្រឹត្តិការណ៍បានស្ងប់ស្ងាត់ ឃឹន ក៏ត្រូវបានបញ្ជូនឲ្យមករស់នៅ និង​ធ្វើស្រែនៅក្នុងភូមិកំពង់សង្គម ស្រុកបានលុង ខេត្តរតនគិរី។

មកដល់ឆ្នាំ១៩៧៥ ឃឹន បានរស់នៅក្នុងសហករណ៍ភូមិត្រពាំងក្រហម ដោយ​ពេលនោះ ខ្មែរក្រហមបានប្រើឲ្យគាត់ធ្វើស្រែរួម និងហូបចុកជាសមូហភាព។ ខ្មែរក្រហម​បាន​ប្រើឲ្យប្រជាជន​ធ្វើការងារចាប់ពីម៉ោង៥ព្រឹក​ ដល់ម៉ោង១១ថ្ងៃ ទើបសម្រាកដើម្បីហូប​បាយ​ថ្ងៃត្រង់ និងចុះធ្វើការ​បន្តទៀត​​នៅម៉ោង១រសៀល​ រហូតដល់ម៉ោង៥ល្ងាច។ នៅពេល​យប់ តាមក្រុមនីមួយៗមានការ​ប្រជុំនិយាយពីការងារបង្កបង្កើនផល ធ្វើស្រែចម្ការ ដែល​បាន​ធ្វើនាពេលកន្លងមក។ ឃឹន បានបន្តថា នៅក្នុងសហករណ៍របស់គាត់ ប្រជាជនមិន​ត្រូវបានខ្មែរក្រហមបង្ខិតបង្ខំឲ្យធ្វើការងារធ្ងន់ ឬធ្វើបាបទេ ប៉ុន្តែ ស្របពេលនោះដែរ នៅ​កន្លែង​ផ្សេងៗតែងមានលេចឮព័ត៌មានថា ខ្មែរក្រហមបានធ្វើ​បាបប្រជាជន ដោយបង្ខំឲ្យធ្វើ​ការងារធ្ងន់ និងផ្តល់របបហូបចុកមិនគ្រប់គ្រាន់ជាដើម។

ឆ្នាំ១៩៧៦ ឈ្មោះ ខាត គណៈតំបន់គ្រប់គ្រងសហករណ៍ក្នុងស្រុកបានលុង ត្រូវ​បាន​ខ្មែរ ក្រហមចាប់ខ្លួនបញ្ជូន​មកភ្នំពេញ។ ចំណែក ឃឹន ដែលជាប្រជាជនធម្មតាត្រូវនៅ​ធ្វើស្រែតាម សហករណ៍ និងហូបបាយជាសមូហភាពដដែល។ លុះដល់ចុងឆ្នាំ១៩៧៨ ទើបនាំ​គ្នារត់ចេញពីសហករណ៍ ទៅរស់នៅក្នុងព្រៃនៃខេត្តរតនគិរី។ ការរស់នៅទីនោះមិន​មាន​លក្ខខណ្ឌល្អប្រសើរប៉ុន្មាន​ទេ ព្រោះត្រូវរស់នៅក្នុងខ្ទមតូចៗ ដើររុករកជីកម៉ើមក្តួចនៅ​ក្នុង​ព្រៃយកមកហូប ហើយក៏គ្មាន​អំបិលសម្រាប់ហូបគ្រប់គ្រាន់ដែរ។ ទោះជាយ៉ាងនេះក្តី ឃឹន និងអ្នកផ្សេងៗទៀតដែលមានគ្នាពី៥០០ ទៅ១០០០នាក់ ត្រូវបង្ខំចិត្តបន្តរស់នៅក្នុង​ព្រៃរហូតដល់ឆ្នាំ១៩៨៧-១៩៨៨ ទើបបានបន្តដំណើរដោយថ្មើរជើងដែលត្រូវប្រើរយៈពេល​បីខែ ទើបទៅដល់ជំរំ​ប្រេង​ខ្យល់ និងជំរំអូរត្រាវក្នុងទឹកដីថៃ។ ពេលទៅដល់ជំរំ ឃឹន និង​អ្នកដទៃទៀតបានទទួលរបបប្រចាំខែ ដោយក្នុងម្នាក់ៗទទួលបានអង្ករ១២​គីឡូក្រាម ត្រី​កាម៉ុង ត្រីខកំប៉ុង ចំណែកទីកន្លែងស្នាក់នៅត្រូវធ្វើផ្ទះតូចៗដោយខ្លួនឯង។ នៅក្នុងជំរំ ប៉ូលីសថៃ តែងចូលមកមើលការខុសត្រូ​វលើប្រជាជនជាប្រចាំ។ ឆ្នាំ១៩៨៩ ឃឹន បានចេញ​ពីដីថៃ ហើយបានមករស់នៅក្នុងតំបន់៨០០ (ជាជំរំរបស់កងពល៨០០ ហើយដែលសព្វថ្ងៃ​ក្លាយជាភូមិទួលសាលា)។ ឃឹន បានវាតយកដីដើម្បីសាងសង់លំនៅដ្ឋាន និងធ្វើស្រែ​ធ្វើចម្ការដាំដំណាំគ្រាន់ដើម្បី​ចិញ្ចឹមជីវិត។ ពេលនោះ សភាពការណ៍ក្នុងប្រទេសនៅមិន​ទាន់​មានសន្តិភាពនៅឡើយទេ ពេលណា​ស្រុកភូមិមានសភាពការណ៍មិនស្រួល (កង​កម្លាំង​របស់រដ្ឋាភិបាល​វាយប្រហារយាធាខ្មែរក្រហម) ឃឹន ក៏នាំគ្នារត់ទៅជំរំអូរត្រាវវិញ ស្របពេលនោះខ្មែរក្រហមក៏បានឃោសនាប្រាប់ប្រជាជនថា បើ​មិនរត់​ប្រយ័ត្នគេ​សម្លាប់។ ហេតុនេះ ប្រជាជនតែងតែនាំគ្នារត់តាមយោធាខ្មែរក្រហម។ លុះ​ក្រោយពេល​សភាព​ការណ៍​មានភាពស្ងប់ស្ងាត់ ប្រជាជនក៏បាននាំគ្នាចុះមកតំបន់៨០០​វិញ។

នៅឆ្នាំ១៩៩៨ ខ្មែរក្រហមបានធ្វើសមាហរណកម្មចុះចូល​ជាមួយ​រាជរដ្ឋាភិបាល ពេល​នោះប្រទេសជាតិ និងប្រជាជននៅទូទាំងប្រទេសក៏បានទទួលនូវសុខសន្តិភាពពេញ​បរិបូណ៌។ ដោយ​ឡែក ឃឹន ក៏បានវិលត្រឡប់មករស់នៅ ក្នុងតំបន់៨០០វិញ ហើយតំបន់​៨០០ បានប្រែក្លាយ​ទៅជាភូមិទួលសាលា ស្ថិតនៅក្នុងឃុំត្រពាំងប្រីយ៍ ស្រុកអន្លង់វែង ខេត្តឧត្តរ​មានជ័យ និងបាន​ប្រកបរបររកស៊ីធ្វើស្រែចម្ការរហូតដល់សព្វថ្ងៃ។

ចៅ ព្រហស្បតិ