ដួង ជុន​ កើតនៅភូមិចេក ឃុំភ្នំស្រួច ស្រុកភ្នំស្រួច ខេត្តកំពង់ស្ពឺ។ ជុន​ មានឪពុក​ឈ្មោះ ឃួន មុត (ស្លាប់) និងម្តាយឈ្មោះ ជិន ភឺន (ស្លាប់)។ ជុន មានបងប្អូនបង្កើតប្រាំនាក់ ប៉ុន្តែសព្វថ្ងៃនៅរស់តែបួននាក់ប៉ុណ្ណោះ។

កាលពីសង្គមចាស់ ជុន បានរៀនសូត្រត្រឹមថ្នាក់ទី៩ (សង្គមចាស់) ក៏ឈប់រៀន ដោយគ្រួសារទីទាល់។ ជុន បានមកជួយធ្វើស្រែឪពុកម្តាយវិញ។​ រហូតដល់ឆ្នាំ១៩៧៣ ជុន បានចាកចេញពីគ្រួសារ ចូលទៅបម្រើកងទ័ពរំដោះ។ កាលនោះ ជុន ទទួលបានការហ្វឹក​ហ្វឺន​ពី​​សំណាក់​​យោធាខ្មែរក្រហម ដើម្បីត្រៀមវាយជាមួយកងទ័ព លន់ នល់។ ក្នុងរយៈ​ពេល​​ចន្លោះ​ពីឆ្នាំ​១៩៧៣-៧៤ ជុន និងកងកម្លាំងខ្មែរក្រហម បានបើកការវាយលុកចូល ទីក្រុង​ភ្នំពេញតាមផ្លូវជាតិលេខ៥ រហូតដល់ទទួលបានជ័យជម្នះ នៅថ្ងៃទី១៧ ខែមេសា ឆ្នាំ​១៩៧៥។ ក្រោយពីរបប លន់ នល់ ត្រូវបានផ្តួលរំលំ កងកម្លាំងខ្មែរក្រហមបានចាប់ផ្តើម ជម្លៀសប្រជាជនដែលរស់នៅទីក្រុងភ្នំពេញឲ្យទៅនៅតាមទីជនបទ ដោយប្រើរយៈពេល​ជិត​​មួយ​​សប្តាហ៍។ បន្ទាប់ពីជម្លៀសប្រជាជនអស់ពីទីក្រុងហើយ ជុន ត្រូវបានខ្មែរក្រហម​ចាត់​តាំង​ឲ្យទៅកាំបូលដើម្បីយាមការពារឃ្លាំងគ្រាប់អស់រយៈពេលមួយឆ្នាំ។ បន្ទាប់មក អង្គការបាន​បញ្ជូន ជុន ឲ្យទៅនៅកោះកុង ហើយបានចាត់តាំងគាត់ឲ្យបម្រើការងារពេទ្យ​ដែលគាត់​មិន​ធ្លាប់រៀនមុខវិជ្ជានេះទាល់តែសោះ។ ជុន បានបញ្ជាក់ថា គាត់ធ្វើពេទ្យចាប់​តាំងពីឆ្នាំ១៩៧៧ រហូតដល់ខ្មែរក្រហមដួលរំលំ នៅឆ្នាំ១៩៧៩។ ក្រោយមក ជុន បានរត់​គេច​​ខ្លួនពីខេត្តកោះកុង កាត់តាមព្រៃ និងព្រំដែន ជាមួយបក្ខពួកប្រមាណជាងដប់នាក់។ ដោយគ្មានអាហារហូបនៅតាមផ្លូវ ជុន បេះស្លឹកឈើ ឬផ្លែឈើព្រៃហូបជំនួសបាយ។ អស់​រយៈ ពេលជាងមួយខែ ទើប ជុន បានទៅដល់ទឹកដីថៃ។

ជុន បានស្នាក់នៅក្នុងទឹកដីថៃ អស់​រយៈពេលជាច្រើនខែ ទើប (នៅអំឡុង​​ ឆ្នាំ​១៩៨១)​ កងទ័ពរាជរដ្ឋាភិបាលថៃ បានបញ្ជូន​គាត់ និងបក្ខពួកឲ្យមក​រស់នៅឡែម ​ព្រំ​ប្រទល់​​​កម្ពុជា-ថៃវិញ។ ក្រោយមក ការប្រយុទ្ធគ្នារវាងកងទ័ពរដ្ឋាភិបាល និងខ្មែរក្រហម​បាន​កើត​ឡើង​ បណ្តាល​​ឲ្យ​មនុស្សស្លាប់ និងរបួសបក្ខពួករបស់ ជុន មួយចំនួន​។

នៅឆ្នាំ១៩៨៥ ជុន បានមករស់នៅក្នុងស្រុកម៉ាឡៃវិញ។ ជុន បានរៀបរាប់ថា ស្រុកម៉ាឡៃកាលនោះ គឺសម្បូរទៅដោយព្រៃក្រាស់ និងដើមឈើធំៗ ប៉ុន្តែសព្វថ្ងៃមិនមាន​ព្រៃ ឬដើមឈើដូចពីមុនទេ។ សម័យនោះ យោធាខ្មែរក្រហម បានកាប់​ឈើ​លក់ ឬ​យក​ទៅដូរយក​សម្ភារ​ពីភាគីថៃ។ ម្យ៉ាងទៀត មានប្រជាជនខ្លះ បានកាប់​ឈើ​ដើម្បីសាងសង់ផ្ទះ ឬទន្រ្ទានកាប់ព្រៃដើម្បីយកដីធ្វើស្រែចម្ការ។ នៅឆ្នាំ១៩៩៣ ជាដំណាក់កាលដំបូងនៃការ​បោះឆ្នោត ដែលរៀបចំឡើងដោយ អ៊ុន តាក់ ប៉ុន្តែប្រជាជនដែលរស់នៅក្នុងស្រុកម៉ាឡៃ ភាគច្រើនមិនបានទៅចូលរួមបោះឆ្នោតទេ។ រហូតដល់ឆ្នាំ១៩៩៨ ទើបខ្មែរក្រហមនៅក្នុង​ស្រុក​​ម៉ាឡៃ​​ បានធ្វើ​សមា​ហរណកម្មចុះចូលជាមួយរាជរដ្ឋាភិបាល។ ជុន បានបញ្ជាក់ថា ក្រោយសមាហរណកម្ម ប្រជាជនដែលរស់នៅក្នុងស្រុកម៉ាឡៃ មានសិទ្ធិសេរីភាព​ពេញ​លេញ មានសន្តិសុខល្អ ហើយអាចប្រកបរបររកស៊ី និងធ្វើដំណើរទៅកន្លែងផ្សេងៗដោយ​គ្មាន​ការព្រួយបារម្ភ។ រីឯ ជុន ក៏មិនបានវិលត្រឡប់ទៅស្រុកកំណើតវិញដែរ ដោយគាត់​គិតថា គាត់គ្មានសេសសល់ដីធ្លី ឬទ្រព្យសម្បត្តិអ្វីនៅទីនោះ។ ដូច្នេះ ជុន បាន​សម្រេចចិត្ត​យកប្រពន្ធ ហើយប្រកបរបរធ្វើស្រែចម្ការ និងរស់នៅក្នុងស្រុកម៉ាឡៃ រហូតមក​ដល់​​សព្វ​ថ្ងៃ។

ហូ ថុនា បុគ្គលិកមជ្ឈមណ្ឌលឯកសារកម្ពុជា